ca 125 ne demek?
CA-125, kanser hücreleri tarafından üretilen bir glikolipid olan bir tümör belirteci proteinidir. Kan testleriyle ölçülür ve özellikle ovaryum kanseri ile ilişkilidir, ancak diğer kanser türlerinde ve bazı benign (iyi huylu) durumlarında da yükselebilir.
CA-125'in Önemi ve Kullanımı:
- Ovaryum Kanseri Teşhisi: CA-125 seviyelerinin yüksek olması, ovaryum kanseri olasılığını gösterebilir, ancak tek başına teşhis koymak için yeterli değildir. Diğer testler (pelvik muayene, ultrason, BT taraması, biyopsi) ile birlikte değerlendirilmelidir.
- Ovaryum Kanseri Takibi: Ovaryum kanseri teşhisi konmuş hastalarda, tedaviye yanıtın izlenmesi ve nüksün erken tespiti için CA-125 seviyeleri düzenli olarak kontrol edilir. Tedaviden sonra CA-125 seviyelerinde düşüş, başarılı tedavinin bir göstergesidir. Yükseliş ise nüksü düşündürebilir.
- Diğer Kanser Türleri: CA-125, endometriyal kanser, pankreas kanseri, meme kanseri ve akciğer kanseri gibi diğer kanser türlerinde de yükselebilir, ancak bu durumlarda ovaryum kanserine göre daha az spesifiktir.
- İyi Huylu Durumlar: CA-125 seviyeleri, endometriozis, fibroidler, pelvik inflamatuar hastalık (PID) gibi iyi huylu durumlarında da yükselebilir. Bu nedenle, yüksek CA-125 seviyesi tek başına kanser teşhisi anlamına gelmez.
CA-125'in Sınırlamaları:
- Düşük Spesifiklik: CA-125'in düşük spesifikliği, yüksek seviyelerin birçok farklı nedenden kaynaklanabileceği anlamına gelir. Bu nedenle, yüksek CA-125 seviyesi mutlaka kanseri göstermez.
- Düşük Duyarlılık: Erken evre ovaryum kanserinde CA-125 seviyeleri normal olabilir. Bu nedenle, erken teşhis için tek başına yeterli değildir.
- Yanlış Negatif Sonuçlar: Bazı kadınlarda, ovaryum kanseri olmasına rağmen CA-125 seviyeleri normal olabilir.
- Yanlış Pozitif Sonuçlar: İyi huylu durumlar da CA-125 seviyelerinde yükselmeye neden olabilir, bu da yanlış pozitif sonuçlara yol açabilir.
Sonuç olarak: CA-125, ovaryum kanseri teşhisi ve takibinde kullanılan önemli bir belirteçtir, ancak diğer testlerle birlikte değerlendirilmelidir. Tek başına CA-125 seviyesi, kanser teşhisi veya iyileşmenin göstergesi olarak kullanılamaz. Herhangi bir endişeniz varsa, bir doktora danışmanız çok önemlidir.